Op basis van de Wet van 5 november 2023 houdende diverse bepalingen inzake economie, zoals in werking getreden op 21 december 2023, heeft de FOD Financiën sinds eind 2023 een nieuwe grond tot ambtshalve doorhaling van een onderneming in de KBO: de niet-naleving van de UBO-formaliteiten.

De gevolgen hiervan zijn meteen zichtbaar: de Algemene Administratie van de Thesaurie van de FOD Financiën schrapte al bijna 21.000 spook- of slapende entiteiten uit de Kruispuntbank voor Ondernemingen, hoofdzakelijk wegens niet-naleving van de wettelijke verplichtingen rond het UBO-register.

Vóór de inwerkingtreding van de hierboven vermelde wet kon een entiteit in de KBO ambtshalve doorgehaald op basis van de volgende gronden:

• het overlijden van de oprichter-natuurlijke persoon, al minstens zes maanden geleden volgens de gegevens van het rijksregister;
• de afsluiting van de vereffening van een rechtspersoon, al minstens drie maanden geleden uitgesproken;
• de sluiting van het faillissement van een rechtspersoon, al minstens drie maanden geleden beslist;
• het niet-neerleggen van de jaarrekening voor ten minste drie opeenvolgende boekjaren; en
• vennootschappen die niet vallen onder punt 4°, maar voldoen aan volgende cumulatieve criteria:
• minimum drie jaar niet beschikken over actieve hoedanigheden, activiteiten of vestigingseenheden, ingeschreven in de KBO;
• ingeschreven zijn in de KBO met een actieve status;
• niet beschikken over lopende toelatings- of hoedanigheidsaanvragen, ingeschreven in de KBO;
• sinds 7 jaar geen enkele wijziging met betrekking tot de ingeschreven gegevens in de KBO hebben uitgevoerd;
• sinds 7 jaar geen enkele andere publicatie dan die van de jaarrekeningen, in de Bijlagen bij het Belgisch Staatsblad, hebben uitgevoerd.

Aangezien het een louter administratieve schrapping betreft, blijft de betrokken entiteit juridisch voortbestaan. De entiteit behoudt dus haar rechtspersoonlijkheid, inclusief alle rechten en verplichtingen. Toch heeft de doorhaling enkele belangrijke gevolgen:

• de activiteiten, waarmee de onderneming geregistreerd stond, kunnen niet meer worden uitgeoefend;
• de doorhaling wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad, wat een negatieve impact kan hebben op de activiteiten van de entiteit en haar relaties met derde partijen, waaronder kredietinstellingen;
• rechtsvorderingen ingesteld door de entiteit worden van ambtswege onontvankelijk verklaard.

Ook goed om weten: de ambtshalve doorhaling wegens niet-naleving van de UBO-formaliteiten is geen definitieve maatregel. Van zodra een entiteit de nodige formaliteiten vervult in het UBO-register, zal de beheersdienst van de KBO de doorhaling intrekken zodra de FOD Financiën hen op de hoogte heeft gebracht dat de situatie werd geregulariseerd.

Uitstel informatieplicht btw-aftrek voor gemengde en gedeeltelijke belastingplichtigen

Sinds 2024 geldt er een informatieplicht met betrekking tot de btw-aftrek voor gemengde en gedeeltelijke belastingplichtigen. Dit geldt voor belastingplichtigen die gebruik maken van het algemeen verhoudingsgetal of het werkelijk gebruik.

Gemengde belastingplichtigen die het algemeen verhoudingsgetal toepassen

Voor deze groep bepaalt het verhoudingsgetal in principe het recht op btw-aftrek. Het verhoudingsgetal is de verhouding tussen de omzet uit aftrekbare handelingen en het totale bedrag van alle handelingen van de economische activiteit.

Sinds 1 januari 2024 moeten gemengde belastingplichtigen die btw aftrekken op basis van het algemeen verhoudingsgetal, jaarlijks het voorlopige en definitieve verhoudingsgetal meedelen bij de periodieke btw-aangifte.

Gemengde en gedeeltelijke belastingplichtigen die het werkelijk gebruik toepassen

Een alternatieve piste is de toepassing van het werkelijk gebruik om het recht op btw-aftrek te bepalen. Hierbij moet de belastingplichtige rekening houden met de btw die wordt geheven op goederen en diensten die:

• uitsluitend voor belastbare handelingen worden gebruikt
• uitsluitend voor vrijgestelde handelingen worden bestemd
• zowel voor belastbare als vrijgestelde handelingen worden gebruikt

Sinds 1 januari 2024 moet deze doelgroep jaarlijks bepaalde gegevens meedelen bij de periodieke btw-aangifte.

Toleranties in 2024

De Administratie publiceerde recent een tolerantie met betrekking tot de informatieplicht voor gemengde en gedeeltelijke belastingplichtigen die het algemeen verhoudingsgetal of het werkelijk gebruik toepassen. Met welke toleranties moet u rekening houden?

Algemeen uitstel tot uiterlijk 9 augustus 2024

Initieel moesten de betrokken btw-belastingplichtigen de gevraagde informatie ten laatste op 20 april 2024 meedelen (of 20 juni 2024 voor de gemengde belastingplichtigen die het werkelijk gebruik al toepasten op 31 december 2022).

Deze deadlines worden verschoven naar de uiterlijke indieningsdatum van de periodieke btw-aangifte over:

• het tweede kwartaal 2024 (uiterlijk 20 juli 2024) of
• juni 2024 (uiterlijk 20 juli 2024).

Door het uitstel dat tijdens de zomervakantie wordt gegeven, wordt de termijn nog verder verlengd tot 9 augustus 2024.

Specifiek uitstel voor werkelijk gebruik

Een belastingplichtige die het werkelijk gebruik toepast, moet de volgende aanvullende gegevens toevoegen aan de periodieke btw-aangifte:

• de opdeling, in procenten, van de aangerekende btw op de handelingen:
  * die uitsluitend voor de belastbare handelingen worden gebruikt
  * die uitsluitend voor de vrijgestelde handelingen worden bestemd
  * zowel voor de belastbare als de vrijgestelde handelingen worden gebruikt
• het/de bijzondere verhoudingsgetal(len)

De btw-belastingplichtige mag dit jaar deze gegevens op basis van schattingen opnemen in de eerste aangifte (= uiterlijk 9 augustus 2024). De definitieve cijfers moeten ten laatste meegedeeld worden de periodieke btw-aangifte over:

• het derde kwartaal 2024 (ten laatste op 21 oktober 2024), of
• november 2024 (ten laatste op 20 december 2024).